ابریشم دوزی هنر دوخت روی پارچه با الیاف طبیعی ابریشم می باشد. ابریشم یک رشته پروتئینی است در اثر انجماد مواد ترشح شده از کرم بدست می آید. ابریشم دوزی به عنوان گرانبهاترن سوزن دوزی سنتی در صنایع دستی شناخته می شود. قدیمی ترین نمونۀ گلدوزی ایرانی به دست آمده بیانگر فرهنگ ، هنر و قومیت ایرانیان است. سوزن دوزیهای ایرانی از دیر باز تا کنون از تنوع و گستردگی خاصی برخوردار می باشند که در کمتر جایی این تنوع و گستردگی مشاهده می شود.
نقوش در ابریشم دوزی
در پارچه های ابریشم دوزی نقوشی که به کار می روند شامل: نقوش حیوانی، انسانی، مینیاتوری، شکارگاهی، گرفت و گیر، فرهنگ عامه، گل و بوته، گل و مرغ، انواع 60 گانه بته جغه ها، نقوش هندسی، اسلیمی ها و گل های حاشیه ای می باشند.
کاربرد
از دوخت ابریشم دوزی بیشتر برای تابلوهای تزئینی، تزئینات البسه، روی کیف، رومیزی، روکرسی، پرده، سجاده، روی کفش، روتختی، ملحفه، کیسه های پول، جای شانه، جای قلم دان و غیره استفاده می شود که باعث زیبا شدن آن ها می شود.
ابریشم دوزی برکلیه پارچه ها مانند تترون، کتان، ساتن، انواع حریر و ارگانزا، ابریشم، مخمل و..... انجام می شود.
دوخت ابریشم دوزی
شلال: ساده، ساده با دوخت تزیینی پیچ، دوردیف مارپیچ، سه ردیف مارپیچ
بخیه: ساده، ساده با دوخت تزیینی پیچ
زنجیره: ساده، باز، پیچ، حلقوی، بست افقی، بست عمودی
زیگزاگ: ساده، بست افقی، فشرده، مارپیچ، درهم، تزیینی
ترکیبی: پرمانند، پرمستقیم، پردوتایی، پرسهتایی، غنچه، دوخت شاخک حلزون
بست: مورب، رومانی، لوزی، مثلث، داربست عمودی، داربست مورب
پتویی (دندان موشی): دوبل، بسته، مورب، نردبانی
دوختهای پتویی تزیینی
دوخت انواع گلها: شهلا، لاله، شقایق، رز، ارکیده، زنبق، نیلوفر، بنفشه
دوخت برگها: لاله، نیلوفر، برگ با لبه کنگرهای
دوخت میوهها
دوخت پرندگان