سازمان توسعه تجارت ایران
نگارنده: دانشنامه اقتصادی فارس اکو      تاریخ درج: 1397/4/27

سازمان توسعه تجارت ایران

سازمان توسعه تجارت ایران، سازمانی است فعال، مشارکت جو و مبتنی بر دانش که در راستای برنامه های کلان کشور، به دنبال توسعه و تقویت تجارت خارجی و دستیابی به سهم بیشتر بازار هدف به نحوی یکپارچه و اثر بخش می باشد. این سازمان، توسعه تجارت را با عنایت به برقراری تعاملات سازنده با طرفین تجاری و ذینفعان خود، منابع انسانی کارآمد و بکارگیری دانش و فناوری جدید دنبال کرده و همواره سعی دارد با برنامه ریزی سیاستگذاری، حمایت و نظارت عالیه، بستر مناسبی جهت مدیریت کلان صادرات و تقویت زیربناها  و ظرفیت های لازم برای تسهیل و توسعه تجارت خارجی کشور فراهم نماید.

اهداف و وظایف

اهداف سازمان عبارتست از :

توسعه تجارت خارجی، بازاریابی، تبلیغ و گسترش بازارهای جهانی کالا و خدمات صادراتی کشور ، فراهم آوردن موجبات توسعه بنگاههای تجاری و افزایش توانمندی آنها به منظور توسعه صادرات غیـر نفتـی و بهبود تراز بازرگانی، اطلاع رسانی تجاری و انجام اقدامات لازم به منظور روان سازی حذف تشریفات زائد تجاری و همچنین تهیه و تنظیم قوانین و مقررات مناسب برای فعالیتهای تجاری و توسـعه همکاریهـای دوجانبه،چندجانبه و منطقه ای با سایر کشورها و نیز ارا یه تسهیلات و کمـک بـرای توسـعه صـادرات و ارتقاء کیفی کالاها و خدمات با توجه به مزیت های نسبی و رقابتی کشور.

 

نشانی :

تهران – خیابان ولیعصر (عج) - بزرگراه شهید چمران – صندوق پستی 1148 تجریش - کد پستی 19395

تلفن : 21919    نمابر: 5-22664044 

منبع: سازمان توسعه تجارت ایران

***

اساسنامه سازمان توسعه تجارت ایران

 

فصل اول - کلیات

ماده 1 ـ سازمان توسعه تجارت ایران که در این اساسنامه «سازمان‌» نامیده می‌شود از ادغام مرکز توسعه‌صادرات ایران در مرکز تهیه و توزیع کالا تشکیل گردیده و طبق مقررات این اساسنامه اداره خواهد شد.

ماده 2 ـ سازمان دارای شخصیت حقوقی مستقل بوده و به صورت مؤسسه دولتی وابسته به وزارت بازرگانی‌اداره می‌شود و دارای مقررات مالی‌، معاملاتی‌، اداری و استخدامی خاص می‌باشد و از شمول قانون و مقررات‌عمومی مربوط به دستگاههای دولتی و قانون محاسبات عمومی مستثنی است‌.

ماده 3 ـ مرکز سازمان در تهران است و سازمان می‌تواند بر حسب مورد و نیاز در داخل و خارج از کشور، دفتربازرگانی یا نمایندگی تأسیس نماید. هر یک از دفاتر بازرگانی و نمایندگیهای مزبور می‌توانند درصورت تفویض‌اختیار کلیه وظایف سازمان را در حوزه خود انجام دهند.

 

فصل دوم - اهداف و وظایف

ماده 4 ـ اهداف سازمان عبارتست از :

توسعه تجارت خارجی‌، بازاریابی‌، تبلیغ و گسترش بازارهای جهانی کالا و خدمات صادراتی کشور، فراهم‌آوردن موجبات توسعه بنگاههای تجاری و افزایش توانمندی آنها به منظور توسعه صادرات غیرنفتی و بهبود ترازبازرگانی‌، اطلاع‌رسانی تجاری و انجام اقدامات لازم به منظور روان سازی حذف تشریفات زاید تجاری و همچنین‌تهیه و تنظیم قوانین و مقررات مناسب برای فعالیتهای تجاری و توسعه همکاریهای دوجانبه‌، چندجانبه و منطقه‌ای‌با سایر کشورها و نیز ارایه تسهیلات و کمک برای توسعه صادرات و ارتقای کالاها و خدمات با توجه به‌مزیت‌های نسبی و رقابتی کشور.

ماده 5 ـ وظایف سازمان عبارتست از سیاستگذاری‌، حمایت‌، پشتیبانی‌، برقراری تسهیلات و ایجادزیرساختهای ضروری در امر توسعه تجارت و سایر موارد که به شرح زیر می‌باشد:

1- مطالعه و بررسی بازارهای جهانی و تجزیه و تحلیل فعالیت آنها به منظور استفاده در برنامه‌ریزیهای تجارت‌خارجی‌.

2- مطالعه و بررسی کالاها و خدمات قابل صدور و توانمندیهای صادراتی کشور.

3- اطلاع‌رسانی به صادرکنندگان و واردکنندگان کالا و خدمات‌.

4- ارایه خدمات مشاوره‌ای‌، بازاریابی و آموزشی به صادرکنندگان و واردکنندگان‌.

5- کمک و مساعدت به شرکتها و تشکلهای تجاری در زمینه‌های بیمه‌، حمل و نقل‌، امور بانکی‌، امور گمرکی‌، ضمانت صادرات و روشهای نوین تجاری از طریق طرح موضوع با نهادها و سازمانهای ذی‌ربط و پیگیری آنها.

6- برگزاری سمینارها و کارگاههای آموزشی در خصوص موضوعات مرتبط با امر تجارت و به منظور فرصتهای‌تجاری و سرمایه‌گذاری جمهوری اسلامی ایران در داخل و سایر کشورها.

7- ارایه آموزشهای کاربردی به منظور بالابردن مهارت و افزایش توانمندیهای بازرگانان کشور در عرصه تجارت‌جهانی‌.

8- تولید هرگونه نرم‌افزار به زبانهای مختلف جهت معرفی فرصتهای تجاری و سرمایه‌گذاری در کشور و معرفی‌کالا و خدمات صادراتی کشور به سایر کشورها.

9- حمایت و هدایت سرمایه‌گذاران داخلی و خارجی در جهت دستیابی به اهداف توسعه تجارت کشور.

10- کمک و پشتیبانی و تسهیل در امور مربوط به تبادل دانش فنی و تکنولوژی بین واحدهای تولیدی و صادراتی‌و بنگاههای اقتصادی جمهوری اسلامی ایران با سایر کشورها.

11- بررسی در مورد مناقصات بازار داخلی و بین‌المللی و سایر کشورها جهت اعلام به صادرکنندگان خدمات‌فنی و مهندسی کشور و بالعکس‌.

12- تلاش جهت تشویق صادرکنندگان و بنگاههای تجاری در راستای تحقق اهداف تجارت خارجی‌.

13- آشنا نمودن بنگاههای اقتصادی و تجاری با روشهای نوین تبلیغات‌، بازاریابی ومبادلات تجاری‌.

14- انجام همکاریهای لازم و ارایه مشاوره‌های تخصصی با بنگاههای صادراتی کشور در جهت انعقادقراردادهای بین‌المللی تجاری‌.

15- هماهنگی و انجام همکاریهای لازم با سازمانها و نهادهای مرتبط با تجارت خارجی در داخل و سایرکشورها.

16-  برگزاری کمیسیونهای مشترک اقتصادی‌، بازرگانی با کشورهای مختلف و پیگیری امور مرتبط با این‌کمیسیونها.

17- انجام کلیه امور اجرایی درخصوص صدور یا تمدید کارت بازرگانی‌.

18- انجام اقدامات لازم به منظور ثبت سفارش ورود کالا و دریافت کارمزدهای مربوط بر طبق مقررات‌.

19- تهیه بسته های مناسب حمایتی و تشویقی از صادرات کالا و خدمات‌.

20- برنامه‌ریزی در جهت بین‌المللی کردن بنگاههای تجاری کشور.

21- فراهم نمودن زمینه‌های مناسب جهت جلب توجه جهانگردان به کالاها و فرآورده‌های تولیدی داخل‌کشور.

22- ارایه خدمات مشاوره‌ای و کمک به تحقیقات درخصوص بسته‌بندی کالا و رعایت استانداردهای جهانی‌کیفیت جهت حضور مؤثر بنگاههای ایرانی در بازارهای جهانی‌.

23- ارایه خدمات مشاوره‌ای و کمک به افزایش استانداردهای حمل کالا و کاهش هزینه‌های حمل به بازارهای‌هدف‌.

24-  نظارت کامل بر رفتار تجار جهت ایجاد فضای سالم رقابتی و کسب و کار منصفانه و جلوگیری از رفتار سوءتجاری و اعمال محدودکننده فعالیتهای رقابتی‌.

25- ارایه طرق مناسب به منظور حل اختلاف و داوریهای بین‌المللی در خصوص موضوعات قابل پیگیری بین‌تجار، بنگاههای اقتصادی داخلی و شرکتهای خارجی‌.

26- اعزام هیأتهای تجاری و بازاریابی به منظور بررسی زمینه‌های لازم برای انعقاد قراردادهای تجاری‌.

27- انعقاد قراردادهای بازرگانی با سایر کشورها.

28- اجرای یادداشتهای تفاهم‌، موافقتنامه‌ها و قراردادهای تجاری و برگزاری کمیسیون مشترک با سایرکشورها.

29- ارایه اطلاعات مربوط به سرمایه‌گذاری در بنگاههای اقتصادی ایران به شرکتهای خارجی و بالعکس‌.

30- ایجاد ارتباط بین خریداران خارجی و صادرکنندگان داخلی و اطلاع‌رسانی به موقع در این خصوص‌.

31- سیاست‌گذاری درخصوص برگزاری نمایشگاههای بین‌المللی و داخلی در جهت توسعه صادرات‌غیرنفتی‌، تبادل دانش فنی و ارتقای کمی و کیفی محصولات داخلی و صدور مجوز برگزاری نمایشگاههای‌بین‌المللی و تخصصی و یا اختصاصی در داخل و سایر کشورها و ارایه خدمات و تسهیلات لازم در این زمینه‌.

32- دعوت از بازرگانان و نمایندگان تجاری کشورها و مؤسسات تجاری خارجی جهت آشنا نمودن آنان بافرصتهای بازار، کالا و خدمات کشور.

33- توسعه و تقویت اتحادیه‌ها و تشکلهای تجاری کشور و ساماندهی امور مربوط به آنها.

34- تشویق واحدهای تولیدی ـ تجاری و بنگاههای اقتصادی کشور به گسترش فعالیتهای برون مرزی وصادراتی و ارایه هرگونه کمک و خدمات لازم به آنها به منظور توسعه صادرات غیرنفتی‌.

35- کوشش جهت تعمیق فرهنگ صادراتی در بنگاههای اقتصادی کشور.

36- بسترسازی به منظور توسعه صادرات خدمات به ویژه خدمات فنی و مهندسی‌.

37- همکاری با سازمانهای توسعه تجارت دیگر کشورها و اتاقهای بازرگانی و صنایع و معادن و تعاون کشور.

38- ارتباط‌، همکاری و تبادل اطلاعات با نمایندگیهای جمهوری اسلامی ایران در خارج از کشور ونمایندگیهای خارجی مقیم ایران‌.

39- بررسی و انجام اقدامات لازم به منظور تهیه و تدوین مقررات صادرات و واردات کشور و اصلاحات مربوط‌به آن و نظارت بر حسن اجرای آن‌.

40-  بررسی و انجام اقدامات لازم به منظور تهیه و تدوین مقررات صادرات و واردات کشور و اصلاحات مربوط‌به آن و نظارت بر حسن اجرای آن‌(1).

41- بررسی مشکلات و تنگناههای تجاری کشور و ارایه راهکارهای اجرایی به منظور رفع آن‌.

42 - ایجاد نمایندگیهای سازمان توسعه تجارت در سایر کشورها و اعزام وابسته‌های بازرگانی به کشورهای‌هدف و نظارت بر فعالیتهای نمایندگیها و رایزنهای بازرگانی‌.

43- برپایی غرفه اطلاع‌رسانی در نمایشگاههای داخلی و خارجی‌.

تبصره 1 ـ علاوه بر وظایف مندرج در ماده (5)، کلیه وظایف و اختیاراتی که به موجب قوانین و مقررات‌به‌عهده مرکز توسعه صادرات ایران محول شده است به سازمان توسعه تجارت ایران منتقل می‌شود(2).

 

فصل سوم - ارکان

ماده 6 ـ ارکان سازمان به شرح زیر می‌باشد:

الف ـ شورای سیاستگذاری

ب ـ رییس کل

ماده 7 ـ شورای سیاستگذاری سازمان مرکب از 11 عضو به شرح زیر است‌:

1- وزیر بازرگانی (رییس شورا)

2- معاون وزیر صنایع و معادن

3- معاون وزیر جهادکشاورزی

4- رییس کل سازمان (نایب رییس و دبیر شورا)

5- رییس اتاق بازرگانی و صنایع و معادن ایران

6- رییس اتاق تعاون

7- سه نفر از افراد صاحب نظر در امور تجارت‌، صنعت و کشاورزی از بخش خصوصی به پیشنهاد رییس کل و باحکم وزیر بازرگانی‌.

8- دو نفر از اساتید دانشگاه در رشته‌های مرتبط با اهداف سازمان به پیشنهاد رییس کل و با حکم وزیر بازرگانی‌.

تبصره - ترتیب تشکیل جلسات و چگونگی اتخاذ تصمیم شورا براساس آیین‌نامه‌ای است که به تصویب شوراخواهد رسید.

ماده 8 ـ وظایف و اختیارات شورای سیاستگذاری سازمان به شرح زیر می‌باشد:

1- تصویب خط‌مشی و سیاست کلی سازمان‌.

2- رسیدگی و تأیید پیشنهاد رییس کل در مورد برنامه‌های سالانه سازمان‌.

3-رسیدگی و تأیید گزارش سالانه سازمان‌.

4- بررسی و تصویب بودجه سالانه سازمان به منظور ارایه به سازمان مدیریت و برنامه‌ریزی کشور.

5- رسیدگی و تأیید آیین‌نامه‌های مالی‌، معاملاتی و سایر آیین‌نامه‌های مربوط در چارچوب قوانین و مقررات‌مربوط‌.

6- اتخاذ تصمیم در مورد تأسیس یا تعطیل دفاتر بازرگانی و نمایندگیهای سازمان درداخل و خارج از کشور وپیشنهاد به هیأت وزیران جهت تصویب در مورد تأسیس دفاتر بازرگانی و نمایندگی‌های سازمان در خارج از کشور.

7- بررسی و تأیید پیشنهاد تسهیلات تجاری و مشوقهای صادراتی جهت تصویب مراجع مربوط‌.

8- ارایه نظر نسبت به پیشنهادهای رییس کل سازمان و سایر اعضا.

ماده 9 - رییس کل سازمان از بین افراد صاحب نظر در امور اقتصادی و بازرگانی دارای تحصیلات دانشگاهی وسوابق اجرایی مربوط و با حکم وزیر بازرگانی به این سمت منصوب می‌گردد و مسؤول حسن جریان کلیه امور وحفظ حقوق و منافع اموال سازمان می‌باشد.

رییس کل سازمان معاون وزیر بازرگانی می‌باشد.

ماده 10 - وظایف و اختیارات رییس کل سازمان به شرح زیر است‌:

1- اجرای وظایف مندرج در ماده (5) این اساسنامه‌.

2- اخذ تصمیم و صدور دستور درباره کلیه امور مالی‌، اداری و استخدامی سازمان در حدود تشکیلات وبودجه مصوب و مقررات مربوط و امضای کلیه نامه‌ها و مکاتبات‌.

3- تهیه و تدوین مقررات داخلی و آیین‌نامه‌های مالی‌، معاملاتی‌، استخدامی و سایر اجرایی لازم‌و پیشنهاد برای اتخاذ تصمیم به شورای سیاستگذاری سازمان و اجرای آنها پس از تصویب هیأت وزیران‌.

4- تهیه تشکیلات سازمان و پیشنهاد آن به وزیر بازرگانی جهت ارایه به سازمان مدیریت و برنامه‌ریزی کشور به‌منظور تأیید آن‌.

5- پیشنهاد تسهیلات تجاری و مشوقهای صادراتی به شورای سیاستگذاری سازمان و نظارت بر حسن اجرای‌آن پس از تصویب مراجع ذی‌ربط‌.

6- تهیه و تنظیم گزارش مالی و پیشنهاد بودجه سازمان به شورای سیاستگذاری سازمان‌.

7- نصب و عزل کارکنان سازمان بر طبق قوانین و مقررات مربوط و براساس تشکیلات مصوب‌.

8- نمایندگی سازمان در مقابل اشخاص و مؤسسات خصوصی و عمومی اعم از داخلی و خارجی با حق انتخاب وکیل‌.

9- ارجاع دعاوی به داوری و تعیین داور و پایان دادن دعاوی به صلح با رعایت اصل(139)قانون اساسی‌جمهوری اسلامی ایران‌.

10- معرفی امضاهای مجاز برای استفاده از حسابهای بانکی‌.

11- ایجاد یا خرید ساختمان اداری و سایر تأسیسات و تجهیزات فنی در چارچوب برنامه‌ها و بودجه مصوب‌.

12- انجام اقدامات لازم به منظور برقراری ارتباط با تشکلهای صادراتی و تجاری اعم از داخلی و خارجی درجهت تحقق اهداف سازمان‌.

13- پیشنهاد وظایف و مأموریتهای جدید سازمان به شورای سیاستگذاری‌.

ماده 11 ـ کلیه قراردادها و اسناد تعهدآور می‌باید به امضای رییس کل سازمان برسد.

ماده 12 ـ رییس کل سازمان می‌تواند به مسؤولیت خود تمام یا قسمتی از اختیارات و وظایف خود را به هر یک‌از کارکنان سازمان تفویض نماید.

تبصره ـ تفویض اختیارات موضوع ماده فوق نافی مسؤولیتهای نهایی و پاسخگویی رییس کل به مراجع‌ذی‌صلاح نمی‌باشد.

 

فصل چهارم ـ امور مالی

ماده 13 ـ سال مالی سازمان از اول فروردین ماه تا پایان اسفندماه هر سال می‌باشد.

ماده 14 ـ بودجه سازمان همه ساله براساس پیش‌بینی هزینه‌ها و درآمدهای حاصل توسط رییس کل سازمان‌تهیه و تنظیم و جهت تصویب به شورای سیاستگذاری ارسال می‌گردد.

ماده 15 ـ منابع درآمد سازمان عبارت است از :

1- کلیه درآمدهای مرکز توسعه صادرات ایران قبل از ادغام در مراکز تهیه و توزیع کالا.

2- کلیه درآمدهای مراکز تهیه و توزیع کالا قبل از ادغام مرکز توسعه صادرات ایران در مراکز تهیه و توزیع کالا.

3- درآمدهای ناشی از ارایه خدمات و حق عضویت واحدهای تجاری و تولیدی در سازمان‌، قبول هدایا و سایردرآمدها در چارچوب قوانین و مقررات‌.

4- اعتبارات و کمکهای سالانه در بودجه کل کشور.

ماده 16 ـ دارندگان حق امضای چکها و اسناد تعهدآور مالی عبارتند از رییس کل و معاون ذی‌ربط سازمان ویک نفر از کارکنان سازمان به انتخاب رییس کل که چکها و اسناد مزبور با امضای دو نفر از افراد فوق‌الذکر معتبرخواهد بود.

 

فصل پنجم ـ مقررات مختلف

ماده 17 ـ آیین‌نامه استخدامی سازمان توسط رییس کل تهیه و با پیشنهاد وزیر بازرگانی به تصویب هیأت‌وزیران خواهد رسید و هرگونه اصلاحات بعدی آن نیز به ترتیب فوق خواهد بود.

ماده 18 ـ کلیات تشکیلات سازمان و تغییرات بعدی توسط سازمان توسعه تجارت ایران تهیه و به تأیید سازمان مدیریت و برنامه‌ریزی کشور خواهد رسید.

ماده 19 ـ به منظور تعامل سازمان با اقتصاد و تجارت جهانی‌، رییس کل سازمان می‌تواند با تأیید وزیر بازرگانیو با رعایت اصل (17) قانون اساسی جمهوری اسلامی ایران نسبت به تعیین زمان کار کارکنان در ایام هفته و انطباق‌آن با شرایط جهانی اقدام نماید.

ماده 20 ـ تغییرات و اصلاحات در این اساسنامه بنا به پیشنهاد رییس کل سازمان و تأیید وزیر بازرگانی و رییس‌سازمان مدیریت و برنامه‌ریزی کشور به تصویب هیأت وزیران خواهد رسید.

 

منبع: مرکز پژوهشهای مجلس شورای اسلامی ایران