استاد دانشگاه، مدرسی است که در دانشگاه به دانشجویان آموزش می دهد و در عین حال به تحقیق و پژوهش در دانشگاه اشتغال دارد. وی می تواند در بسیاری از دانشگاهها، مراکز آموزش عالی، پژوهشگاه و پژوهشکده ها و یا سازمانهای علمی و پژوهشی دولتی و نیمه دولتی درخواست خود را ارایه کرده و در صورت داشتن شرایط لازم به عنوان استاد مشغول به کار شود.
در یک دسته بندی کلی، اساتید دانشگاه به دو گروه آموزشی و پژوهشی تقسیم بندی می شوند. بخش عمده فعالیت اساتید آموزشی تدریس و بخش کوچکتری از آن تحقیق و پژوهش است. در حالی که برای اساتید پژوهشی شرایط برعکس بوده و عمده کار آنها پژوهش می باشد.
از نظر دسته بندی علمی می توان اساتید دانشگاه ( اعضای هیئت علمی ) را در 4 گروه جای داد که به ترتیب عبارتند از مربی، استادیار، دانشیار و استاد. به صورت معمول، یک فرد با مدرک کارشناسی ارشد و در بدو خدمت در مرتبه مربی و فردی با مدرک دکترا ( بسته به سابقه خدمت و فعالیت های علمی، پژوهشی و اجرایی او) در یکی از مراتب سه گانه بعدی قرار می گیرد. آشکار است که هر عضو هیئت علمی تمایل به پیشرفت و ارتقاء به مرتبه بالاتر و استادی دارد و این یعنی تلاش مستمر برای به روز نگه داشتن معلومات و ارایه فعالیت های علمی لازم مثل ارایه طرح پژوهشی، تالیف مقاله و کتاب، شرکت در کنفرانس و... و این رمز پویایی علمی یک دانشگاه است.
وظایف استاد دانشگاه
تهیه طرح درس (برنامه تدریس) منطبق بر سرفصل دروس دانشگاه
تدریس سرفصل های تعیین شده و راهنمایی دانشجویان و رفع اشکالات آنها
ارزیابی آموخته های دانشجویان و تعیین نمرات آنها
همراهی و هدایت دانشجویان در فعالیت های علمی هر درس (پروژه، آزمایشگاه، بازدید علمی و ...)
تلاش برای توسعه رشته های دانشگاهی در مقاطع مختلف
هماهنگی و همکاری با مسؤولین دانشگاه در جهت پیشبرد اهداف علمی و شرکت در جلسات مربوطه
به روز نگه داشتن دانش خود از طریق شرکت در فعالیت های علمی و ارایه مقالات و تحقیقات علمی و پژوهشی