بلند مازو (caucasian oak)      تاریخ درج: 1397/7/5

بلند مازو، نورپسند بوده و بیشتر در جنگل های جلگه ای و بر روی خاک های سنگین و رسی دیده می شود و یکی از زیباترین درختان جنگل های شمال است. این گونه با وجود نورپسندی، در دوره نونهالی، باید در پناه دیگر درختان و نیم سایه باشد تا رشد طولی مناسبی کند، در غیر این صورت چنگالی می شود.

بلندمازو از نظر سرعت رشد، حالتی در حد راش و افرا دارد و بیش از۷۰۰ سال عمر می کند. بلندمازو اغلب در دامنه های جنوبی جنگل های شمال که آفتابگیرتر است می روید و به دلیل داشتن چوب باارزش، مورد استفاده گسترده روستاییان قرار می گیرد. درجنگل های شمال هرچه ‌از شرق به غرب برویم، از تعداد این درخت کاسته می شود، به طوری که در گرگان، بلندمازو مناطق وسیعی را پوشانده ولی در غرب گیلان، به دلیل اسیدی بودن خاک، تعدادشان کم است. طبیعت مازو از نظر طب سنتی، سرد و خشک است.

فواید بلند مازو:

دانه‌های مازو به بزرگی فندق هستند و در کشور ما معمولاً به شکل تیله‌ای با برجستگی‌های فاصله‌دار روی گیاه مازو یافت می‌شود. در طب سنتی از آن به‌خصوص برای درمان سوختگی‌ها به‌صورت موضعی استفاده می‌شود.

ازخواص گیاه مازو تقویت لثه، سیاه کردن مو، کمک به درمان سوختگی، درمان گشاد بودن واژن و ناراحتی‌های گوارشی است.

امروزه این گیاه علاوه بر عطاری‌ها به‌صورت ژل و پودر نیز در دسترس است. همچنین از این گیاه، در صنعت چرم‌سازی، مرکب‌سازی و رنگرزی نیز استفاده می‌شود.

مازو بسیار قابض است و در کتب سنتی درباره خواص این گیاه آمده است که مصرف آن، رطوبت‌ها را از بین می‌برد.

از مهم‌ترین خواص مازو استفاده از آن برای تنگ کردن واژن است. استفاده از این ماده به اندازه یک بند انگشت و استعمال موضعی آن به درمان گشادی واژن کمک شایانی می‌کند.

مزه مزه کردن مازو با سرکه برای تقویت دندان، لثه و رفع بدبویی دهان توصیه می‌شود.

پودر ساییده شده گیاه برای درمان ضایعات پاشنه مفید بوده، مازو را روی گوشت سست و زائدی پاشنه می‌گذارند تا از بین برود.

استفاده از مازو به دلیل خاصیت قابض بودن آن، برای بند آوردن خون به شکل موضعی مؤثر می‌باشد.

از خواص درمانی مازو برای سیلان رحم استفاده می‌شود.

از ترکیب مازو با سرکه و نمک برای درمان و مداوای زخم‌ها استفاده می‌شود.

گیاه مازو داروی زخم دهان است به‌خصوص اگر با سرکه باشد در شفا دادن زخم دهان کودکان بسیار سودمند و مؤثر خواهد بود.

از دیگر خواص مازو استفاده از آن برای درمان سرماخوردگی نوزادان است.

مازو برای درمان بیماری‌های پروستات مفید است.

برای رفع عفونت پا توصیه می‌شود، ترکیب مازو‌ی کوبیده شده با حنا را بر کف پا ضماد کنند.

از دیگر خواص مازو استفاده از آن برای درمان اسهال به‌ویژه اسهال مزمن و درمان زخم روده می‌باشد. به این منظور مازو را ساییده و در مقداری آب حل می‌کنند، همچنین می‌توان مقداری از این ماده را با غذا مخلوط نموده و برای درمان استفاده نمود.

علاوه بر خواص درمانی، از دیگر خواص مازو کاربرد آن به‌عنوان یک ماده آرایشی بوده، از ترکیب آب و گیاه مازو برای تهیه‌ رنگ مشکی مو به‌صورت طبیعی استفاده می‌شود.

ترکیبات شیمیایی مازو:

مازو دارای 50 تا 70 درصد اسید گالوتانیک است.

مازو چگونه ایجاد و برداشت می‌شود؟

مازو، بر اثر نیش حشره‏ای موسوم به (cynips gallae tinctoria) به جوانه‌ گیاه مازو تولید می‏شود. این حشره تخم خود را در جوانه‌ درختان مازو می‏‌گذارد تا نوزادش از شیره‌ آن تغذیه کند. پس‌ازآن که نوزاد تغییر شکل داد، در ماه دوم تابستان تبدیل به حشره‌‌ای کامل شده و از برآمدگی‏های جوانه که تولید کرده پرواز می‌کند.

برداشت مازو

محصول مازو را باید قبل از پرواز حشره جمع‌آوری کرد. برآمدگی‏های مازو قبل از پرواز حشره، سبزرنگ و دانه‌هایش سنگین است، اما پس از پرواز حشره، سفید و سبک می‏شوند. برداشت گیاه مازوی سبز از حدود نیمه‌ تیر تا نیمه مردادماه است.

انواع مازو

مازو دو نوع است؛ یکی سبز، شاداب، کوچک، دندانه‌دار و بی سوراخ که آن را «مازوی سبز» می‌گویند و نوع دوم صاف، سبک و دارای سوراخ است. مازوی خوب آن است که کال، سنگین وزن و سخت باشد. مازوی زرد، سست و سبک بوده و قوتش کم است.